Η εξέλιξη της Γης

 Λίγο μετά τη γένεση του Ηλιακού Συστήματος η επιφάνεια του νεογέννητου πλανήτημας βρισκόταν σε θερμογενή, ημίρρευστη κατάσταση. Από τον ουρανό χιλιάδες μικρά και μεγάλα μετέωρα βομβάρδιζαν συνεχώς από τη μιαν άκρη στην άλλη το νεαρό μας πλανήτη. Τα απομεινάρια αυτά της αρχικής δημιουργίας, γεμάτα από πλούσια κοιτάσματα οργανικών μορίων και παγωμένου νερού, εμπλούτισαν ακόμη περισσότερο τη χημική αφθονία της πρωτόγονης Γης μας. Η επιφάνεια της Γης μετατράπηκε σε πεδίο μάχης γεμάτη συντρίμμια, βάραθρα και κρατήρες επί κρατήρων.

Αλλά και κάτω από την επιφάνειά της η Γη άλλαζε. Διάφορα ραδιενεργά στοιχεία, που σήμερα βρίσκονται αιχμαλωτισμένα στο εσωτερικό, απελευθέρωναν πυρηνικά σωματίδια, παράγοντας με αυτόν τον τρόπο θερμότητα ικανή να λειώσει τα έγκατα της Γης. Από τις ρωγμές του φλοιού, τα λειωμένα βράχια άνοιγαν δρόμο προς τα πάνω. Ξεπηδώντας στην επιφάνεια ως ηφαίστεια διασκόρπιζαν ολόγυρά τους λάβα και καυτά αέρια αλλάζοντας το τοπίο συνεχώς.

Μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη γέννησή της η Γη άρχισε να κρυώνει. Γιγάντιες χαράδρες παραμόρφωναν την επιφάνεια, ενώ οι εκρήξεις των ηφαιστείων υπενθύμιζαν τη μεγάλη θερμότητα που ήταν φυλακισμένη στο εσωτερικό της. Μαζί με τη λάβα των ηφαιστειακών εκρήξεων, τεράστιες ποσότητες αερίων βγήκαν στην επιφάνεια. Άζωτο, διοξείδιο του άνθρακα, αμμωνία, μεθάνιο και υδρατμοί περιέβαλαν τη Γη σχηματίζοντας την πρώτη της ατμόσφαιρα, μιαν ατμόσφαιρα τελείως
διαφορετική απ` αυτήν που γνωρίζουμε σήμερα.

Βαθμιαία, σε μια περίοδο 500 εκατομμυρίων χρόνων, η ραδιενέργεια και ο βομβαρδισμός των μετεώρων υποχώρησε. Η Γη άρχισε να κρυώνει και οι πυκνές ποσότητες ατμού που σκέπαζαν τον πλανήτη μας δημιούργησαν βαριά σύννεφα που συμπυκνώθηκαν, σχηματίζοντας τις πρώτες βροχές, που αμέσως σχεδόν εξατμίζονταν και πάλι σχηματίζοντας νέα σύννεφα και νέα βροχή. Τελικά όμως η επιφάνεια είχε κρυώσει αρκετά κι έτσι σχηματίστηκαν οι πρώτες θάλασσες και οι πρώτοι ωκεανοί, ενώ οι βροχές συνεχίστηκαν κατακλυσμιαίες για εκατομμύρια χρόνια. Εξακόσια, περίπου, εκατομμύρια χρόνια μετά τη γένεση της Γης η ενέργεια του Ήλιου, οι αστραπές και η ζέστη της Γης ένωσαν διάφορα απλά χημικά συστατικά που έπεσαν με τη βροχή και συγκεντρώθηκαν μέσα στους ωκεανούς ή κοντά στις ακτές μέσα σε ζεστές ρηχές "λίμνες".

Έτσι, με την πάροδο εκατομμυρίων χρόνων και με τη βοήθεια της υπεριώδους ακτινοβολίας του Ήλιου, χάρη στις συνεχείς ηλεκτρικές εκκενώσεις των κεραυνών και τα πρωτογενή χημικά συστατικά της ατμόσφαιρας, άρχισε να δημιουργείται κάτι το υπέροχο και μυστηριώδες. Τα διάφορα μόρια, στις χλιαρές θάλασσες και στους ωκεανούς της νεογέννητης Γης, άρχισαν να συγχωνεύονται σε όλο και πιο πολύπλοκες χημικές ενώσεις, σχηματίζοντας έτσι τα πρώτα αμινοξέα, πυρηνικά οξέα και πρωτεΐνες.

Τα χημικά αυτά συστατικά ενώθηκαν σε τυχαίους συνδυασμούς άπειρες φορές, έως ότου, πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια περίπου, δημιουργήθηκε ένα μόριο που μπορούσε να αντιγράψει τον εαυτό του. Ήταν ο πρώτος ζωντανός οργανισμός που γεννήθηκε πάνω στη Γη. Στα πρώτα στάδια η εξέλιξη της ζωής ήταν αργή. Επί δύο ολάκερα δισεκατομμύρια χρόνια η διαδικασία της αναπαραγωγής των πρωτόγονων βακτηριδίων συνεχιζόταν, έως ότου αυτά έμαθαν να χρησιμοποιούν το ηλιακό φως και το διοξείδιο του άνθρακα για τροφή και να αποβάλλουν το οξυγόνο ως απόβλητο της πρώτης φωτοσυνθετικής διαδικασίας.

Το αποβαλλόμενο από τα πρωτο-βακτηρίδια οξυγόνο άλλαξε σιγά-σιγά την ατμόσφαιρα, σχηματίζοντας συγχρόνως ένα λεπτό στρώμα όζοντος που άρχισε να παρεμποδίζει την υπεριώδη ακτινοβολία του Ηλίου να φτάνει στην επιφάνεια, δίνοντας έτσι την ευκαιρία να γεννηθούν ανώτερες μορφές ζωής. Μέσα σε μερικά μόνον εκατομμύρια χρόνια από τότε, οι ωκεανοί γέμισαν από έναν τεράστιο αριθμό ειδών ζωής, αφού μαζί με το οξυγόνο ήρθαν και τα ζώα: ένα είδος ζωής που αναπνέει οξυγόνο και όχι διοξείδιο του άνθρακα.

Πριν από 400 εκατομμύρια χρόνια περίπου, τα φυτά και τα ζώα που αναπτύχθηκαν στις θάλασσες μεταπήδησαν και εξαπλώθηκαν και στην ξηρά. Εκατομμύρια χρόνια πέρασαν και οι συνεχείς μεταλλάξεις διαφοροποίησαν χιλιάδες νέα είδη φυτών και ζώων. Και τέλος οι μεταλλάξεις εκατομμυρίων χρόνων έφεραν στο προσκήνιο ένα νέο οργανισμό που άρχισε να κινείται πάνω στη Γη με διαφορετικό τρόπο από τα άλλα όντα. Μέτριο σε μέγεθος, σχετικά αργό σε ταχύτητα και με μικρή μυϊκή δύναμη, αλλά εύστροφο, με γρήγορη σκέψη και επιδέξια χέρια, ικανό να φτιάχνει εργαλεία. Έτσι, μέσα σε 600 περίπου εκατομμύρια χρόνια, η ζωή εξελίχτηκε γοργά από τους πρώτους μονοκύτταρους οργανισμούς, μέχρι το σημερινό Homo Sapiens.